Bevordering van voldoende woongelegenheid is voorwerp van zorg der overheid, aldus de Grondwet van ons mooie landje. De wetsgeschiedenis maakt duidelijk dat het beleid er op gericht moet zijn dat slechts in noodgevallen een situatie van onvoldoende aantal wooneenheden mag bestaan. Doet Flevoland en in het bijzonder Almere recht aan het grondrecht Wonen? Of vallen te veel inwoners buiten de boot?
Niet iedereen kan overal wonen. Het inkomen bepaalt vaak of en welk dak er boven het hoofd is. De doelgroep voor huurwoningen tot € 808,06 is wettelijk vastgelegd. Alleen wie minder dan € 45.482 (alleenstaand) of € 49.310 (meer personen) per jaar verdient mag een corporatie woning gaan huren.
Die alleenstaande met € 45.482 kan maximaal € 185.277 lenen om een huis te kopen. De hypotheekbank leent maximaal € 200.871 aan een gezin met een inkomen van € 49.310. De kans op een koopwoning is vrijwel nihil.
Koopwoningen met een prijs tot € 200.871 zijn een speld in de Almeerse hooiberg: maximaal drie tot vijf woningen op Funda. Woningzoekenden met een inkomen tot € 49.310 zijn daarmee aangewezen op de 25 procent sociale huurwoningen uit de Almeerse voorraad. Jaarlijks proberen 18.000 woningzoekenden huurder te worden van zo’n 1.100 tot 1.200 huurwoningen van de corporaties.
In 2020 had iets minder dan een kwart van de koopwoningen (24,7%) in Almere een koopprijs tot € 240.000. Het segment van € 240.000 tot € 325.000 bestond in 2020 uit bijna de helft (45,6%) van de koopwoningen. Voor zo’n woning wil de hypotheekbank een inkomen van € 57.000 tot € 73.500 zien.
Het segment koopwoningen van € 325.000 tot € 425.000 was in 2020 17,1% groot. Die woningen zijn ‘betaalbaar’ het een hypotheek voor huishoudens met een inkomen van € 73.500 tot € 90.400. Voor de 12,4% koopwoningen met een prijs boven de € 425.000 is uiteraard een hoger inkomen nodig.
Sinds 2020 is de gemiddelde koopprijs van woningen in Flevoland volgend het CBS met zo’n 60 procentpunten gestegen. Al met al is duidelijk dat het landelijke marktgerichte woonbeleid van de afgelopen jaren in combinatie met het liberale woonbeleid van de gemeente Almere afbreuk heeft gedaan aan de betaalbaarheid van het wonen in Almere. De huidige minister wil dat de woningvoorraad in elke gemeente voor minstens 30 procent uit sociale huur zal bestaan. Dan zouden woningzoekende met een inkomen tot € 49.310 weer eindelijk een betaalbaar dak boven het hoofd kunnen vinden. Er is nog een hele weg te gaan voor het doel van de minister in Almere bereikt is
Binnenkort krijgt de provincie de schone taak om dat aandeel van 30 procent sociale huur te waarborgen. Niet iedere partij die aan de verkiezingen op 15 maart 2023 meedoet vindt dat een goed uitgangspunt. Ook voor de betaalbaarheid van het wonen in Almere zijn de verkiezingen op 15 maart van groot belang. Verwordt het arbeidersparadijs in Flevoland tot een onbetaalbare woonwijk in Wassenaar of niet?