Het college van burgemeester en wethouders in Almere gaat een deskundige buitenstaander vragen om kritisch te kijken naar de financiën van de gemeente. Aanleiding zijn de enorme tekorten waar Almere de komende jaren mee te maken krijgt. Tot en met 2024 is dat 76 miljoen euro in totaal.
Burgemeester en wethouders lijken niet tevreden te zijn over hoe de begroting wordt opgesteld. Vanaf 2012 is er sprake van meer tegenvallers dan meevallers, waardoor de gemeente elk jaar weer extra moet bezuinigen: “Het valt ons tegen dat we ook als het economisch goed gaat, toch moeten bezuinigen. Ook na 2018 hebben wij met tekorten te maken gehad. Dit roept de vraag op of wij nu wel een goed beeld hebben of dat wij volgend jaar weer verrast worden”, zo schrijft het college in een stuk aan de gemeenteraad.
Minder geld uit Den Haag
Volgens het college van burgemeester en wethouders zijn er meerdere oorzaken die leiden tot tekorten en vervolgens bezuinigingen. De eerste heeft te maken met de taken die het Rijk overdraagt aan de gemeenten. Daarvoor geeft de landelijke overheid minder geld aan de lokale overheden. Als voorbeelden noemt het college van B en W het Sociaal Domein, energietransitie en Inburgeringswet.
Meer plannen maar weinig geld
Een andere oorzaak voor de tekorten is dat Almere vaak plannen maakt op basis van verwachtingen. Zo ging de gemeente ervan uit dat zij 51 miljoen euro van Den Haag zou krijgen aan het begin van deze kabinetsperiode. Op basis daarvan heeft de gemeente plannen opgesteld. Later kreeg de gemeente 8,5 miljoen euro minder van het Rijk; waardoor bezuinigen onvermijdelijk waren.
Verder heeft de gemeenteraad eigen wensen. Tijdens discussies in het stadhuis ontstaat er af en toe een meerderheid voor een idee of voorstel. Omdat de gemeenteraad het hoogste orgaan in de stad is, moet dat uitgevoerd worden. Maar niet altijd heeft de gemeente het benodigde geld. Ook dat draagt bij aan de tekorten.
Weinig reservering voor prijsstijgingen
De lonen en prijzen stijgen elk jaar. Om die te kunnen betalen, reserveert de gemeente op basis van de inschattingen van het CPB, het centraal Planbureau. In de praktijk stijgen de lonen bij partners meer dan de gemeente in eerste instantie had gedacht. Hetzelfde geldt voor de groei van de stad. Zo reserveert de gemeente te weinig voor de groei van Almere. Pas als blijkt dat extra geld nodig is, wordt dat gezocht in de lopende begroting.
College wil streng toezicht provincie voorkomen
Burgemeester en wethouders willen in de toekomst de begroting op orde krijgen: “als dat niet gebeurt, krijgen we streng toezicht van de provincie. Dan gaat de provincie bepalen waar wij ons geld aan mogen besteden. U staat dan buitenspel. We willen dat voorkomen.”
