In gemeenteland bestaat een actieve informatieplicht en een passieve. Als er iets belangrijks aan de hand is hoort het college van burgemeester en wethouder de gemeenteraad actief te informeren. Dus niet wachten op een vraag, maar vanzelf informatie verstrekken. Raadsleden mogen overigens van alles vragen. Dat recht op informatie van raadsleden gaat veel verder dan wat de Wet open overheid de burger biedt. Raadsleden krijgen – desnoods geheim – antwoord op al hun vragen. Tot zover de theorie.
In het burgerlijk recht rust op een verkoper van praatjes de plicht om de koper van die praatjes te informeren over belangrijke aspecten van die praatjes. Dat betekent niet dat de koper van praatjes die praatjes zo maar voor waar kan aannemen. Op de koper van praatjes rust een onderzoekplicht. Hoever die plicht gaat hangt af van de praatjes die gekocht worden en de omstandigheden waaronder de koper die praatjes koopt.
De Floriade is een ‘groot’ project. Grote projecten hebben extra aandacht van de gemeenteraad nodig. Dat was de les die de Almeerse gemeenteraad heeft geleerd van het grote project Omniworld. En daarom heeft de gemeenteraad een volggroep Floriade ingesteld. Om aan de zorgplicht van de raad te kunnen voldoen vond de volggroep dat het college op tijd met stoplichtenrapportages voor de raad moest komen. En tijdig was vijf weken voor de zomervakantie en vijf weken voor het kerstreces, aldus het pan van aanpak. Een paar maanden later klaagde de volggroep dat die stoplichtenrapportage niet op tijd af waren. Het college liet weten dat die rapportages een paar maanden later bij de raad zouden liggen.
In mei 2015 dachten de plannenmakers dat de Floriade zo’n 2.000.000 bezoekers zou trekken. Dat was de informatie uit het Bidbook. Met dat Bidbook haalde Almere het grote evenement binnen. Na aftrek van wat kortingen voor touroperators zouden die bezoekers goed zijn voor zo’n € 33.600.000 aan inkomsten.
In februari 2021 meldt de volggroep aan de raadsleden dat het college regelmatig wijzigingen aanbrengt in de rapportage. Dat maakt het volgen van de ontwikkelingen moeizaam. Zeker als het college die wijzigingen niet altijd toelicht. De volggroep merkt dan ook dat kritische prestatie indicatoren (te behalen doelen) uit de rapportages zijn verdwenen. Intussen is het duidelijk geworden dat corona haar sporen zal achterlaten in de bezoekersaantallen. Het aantal bezoekers van de Floriade wordt dan naar 1.600.000 bijgesteld.
Negen maanden later blijkt de Floriade BV weer het oude aantal betalende bezoekers te willen verwelkomen: 2.000.000. Die bezoekers moeten dan € 41.800.000 in het laatje brengen. De BV heeft kennelijk geen last van kortingen. De brief van het college maakt duidelijk dat zowel de Floriade BV als het college een succes willen maken van de Floriade. En met dat doel voor ogen zal de Floriade BV verder geen informatie over de bezoekersaantallen en de kaartverkoop in de openbaarheid brengen. Het college begrijpt en ondersteunt die strategische keuze.
De gemeenteraad krijgt van het college te horen dat er aan het eind van de wereldtuinbouwtentoonstelling een rapport zal verschijnen met het aantal bezoekers en de soorten toegangsbewijzen waarmee bezoekers het Floriadeterrein hebben betreden. Tot zover de wel uiterst marginale invulling van de actieve informatieplicht door het Almeerse college van burgemeester en wethouders.
Bent u – net als ik – ook zo benieuwd naar het aantal houders van de Amsterdamse stadspas die in mei gratis de Floriade hebben bezocht? Zou er een lid van de gemeenteraad zijn die zijn of haar onderzoekplicht serieus neemt en die met behulp van raadsvragen de informatie over de bezoekersaantallen – al dan niet geheim – boven water krijgt?
