Binnen de Oostvaarderskliniek werden in 2022 meerdere integriteitsmeldingen gedaan. Met een nieuwe directie en managementteam werkt de kliniek verder aan een toekomstgerichte aanpak. Een veilig werkklimaat voor medewerkers en een verbeterd leefklimaat voor patiënten zijn daarvan het uitgangspunt. Dat wordt gerealiseerd door de basis op orde te brengen. Daarnaast worden integriteit en sociale veiligheid steviger verankerd in de organisatiestructuur.
Naar aanleiding van de integriteitsmeldingen is onafhankelijk onderzoeksbureau Governance & Integrity gevraagd om onderzoek te doen. Tussen juni en september 2023 is het onderzoeksbureau in gesprek gegaan met onder meer (oud-)medewerkers en patiënten. De bevindingen en aanbevelingen van dit bureau staan in een openbaar kernrapport. In dit rapport benoemen zij dat werken binnen de forensische zorg gepaard gaat met een bepaalde kwetsbaarheid. Dit geldt voor het vinden van de juiste balans tussen veiligheid en zorg, maar ook de professionele werk- en behandelrelatie tussen medewerkers en patiënten.
Onderzoeksresultaten en acties
Buiten de algemene kwetsbaarheid in de forensische zorg onderkent het onderzoeksbureau nog 3 belemmeringen voor de beheersing van sociale veiligheidsrisico’s binnen de Oostvaarderskliniek. Zo blijkt uit het onderzoek van Governance & Integrity dat de aansturing binnen de Oostvaarderskliniek onvoldoende op orde was. Dit leidde tot onduidelijkheid in procedures, regels en handhaving. Verder gaven de geïnterviewden aan dat belangrijke onderdelen van de organisatie onderontwikkeld waren en dat de opvolging bij meldingen van incidenten soms onzorgvuldig plaatsvond. Daardoor was er een lage bereidheid om meldingen te doen. Tijdens een interim-managementperiode zijn alle toen bekende signalen en meldingen van mogelijk grensoverschrijdend gedrag opgepakt. Ondertussen zijn de directie en het MT vernieuwd. Het nieuwe management van de Oostvaarderskliniek neemt haar verantwoordelijkheid om deze omstandigheden verder te verbeteren. Dat gebeurt door meer zichtbaar te zijn op de werkvloer, in gesprek te blijven met medewerkers en patiënten en waar nodig maatregelen te nemen om het werkklimaat en de sociale veiligheid op orde te brengen en te houden.
Verbeteringen organisatie Oostvaarderskliniek
Ook de komende periode is het verder op orde krijgen van de organisatie een prioriteit. Dat gebeurt bijvoorbeeld door het trainen en begeleiden van medewerkers op het gebied van morele oordeelsvorming om handvatten mee te geven bij het herkennen van en handelen na onethische situaties op de werkvloer. Tegelijkertijd blijft de Oostvaarderskliniek kwalitatieve zorg leveren aan tbs-gestelden en levert zo een belangrijke bijdrage aan een veilige samenleving. De noodzakelijke aanpassingen binnen de organisatie zorgen ervoor dat de (sociale) veiligheid in de kliniek verder wordt verbeterd. De komende maanden wordt daar verder met de betrokken partijen over doorgesproken.
Reactie Elles Tillema-van Loo, algemeen directeur FPC Oostvaarderskliniek
“Natuurlijk is het pijnlijk om de uitkomsten van het rapport te lezen. Anderzijds herkennen onze medewerkers de inhoud van het rapport en zullen sommige medewerkers zich erkend voelen. Ik ben blij dat er grondig onderzoek is verricht en er veel gesprekken zijn gevoerd. Daaruit hebben we veel signalen en informatie gehaald waarmee we het werkklimaat en de sociale veiligheid voor iedereen in de Oostvaarderskliniek kunnen verbeteren. Het is nu aan ons om ons voordeel te doen met de uitkomsten van het rapport en de potentie die in deze kliniek zit eruit te halen. Dat betekent dat we met zijn allen verder aan de slag gaan met het inmiddels opgestelde plan waarin alle aanbevelingen vanuit het onderzoek opgenomen zijn. Het is daarmee een integraal en robuust plan geworden met aandacht voor een gezonde bedrijfsvoering, integriteit, werkklimaat en sociale veiligheid. Ik heb er alle vertrouwen in dat we komende jaren mooie stappen gaan zetten in de kliniek!”
