OPINIE
Door John van der Pauw
“Een stad voor alle Almeerders” was de belofte die wethouder Julius Lindenberg in 2020 aan de gemeenteraad en Almeerders voorstelde. Drie en een half jaar later blijkt dat een loze belofte. In de tweede week van 2024 kan de woningzoekende kiezen uit 14 sociale huurwoningen, 1 midden huurwoning, 54 nog niet verhuurde heel dure huurwoningen en 925 koopwoningen. Een aanbod dat niet voor alle Almeerders toegankelijk is. Wel veel voor wie meer dan € 74.000 verdient of meer dan € 350.000 kan lenen of op zak heeft.
Woningzoeker
Tienduizenden Almeerders zijn op zoek naar een woning. WoningNet registreert jaarlijks meer dan 20.000 actieve kandidaten voor een betaalbare sociale huurwoning. Hoeveel kandidaten via Funda reageren op het beschikbare aanbod koopwoningen is niet bekend.
Het wekelijkse aanbod van sociale huur en vrije sector huurwoningen van de sociale verhuurders en het aanbod van koop- en huurwoningen op Funda is wel bekend. Een aanbod dat voornamelijk huishoudens met twee keer modaal en meer bedient.
Sociale huur en dure huur
WoningNet biedt in de tweede week van 2024 maar 16 sociale huurwoningen aan voor wie maximaal € 52.671 verdient. Dat aanbod is weer bijzonder mager omdat nieuwbouw ontbreekt. WoningNet heeft een midden huurwoning in de aanbieding voor wie minsten € 47.669 en maximaal € 60.000 verdient. Bij Funda in week twee geen midden huur.
Twee sociale huurwoningen krijgen via verloting een nieuwe bewoner. De andere veertien sociale huurwoningen gaan naar kandidaten met de langste wachttijd (inschrijfduur). Vijf krijgen een senior als huurder, vier zijn bestemd voor een student en een voor een jongere. De overige vier betaalbare woningen gaan naar andere woningzoekenden.
Funda
De website van Funda biedt zicht op het aanbod van huurwoningen in de vrije sector en op dat van koopwoningen in Almere. In de tweede week van 2024 vindt de woningzoeker op Funda 64 vrije sector huurwoningen. Die zijn allemaal duurder dan € 1.000. Daarvan zijn er tien al bijna verhuurd. De nog niet verhuurde woningen kosten meer dan € 1.250 en maximaal € 3.250 per maand.
Daarnaast 925 koopwoningen, waarvan geen enkele betaalbaar voor kopers met een modaal inkomen tot € 40.000. Het aanbod op Funda is 61 keer groter dan dat van WoningNet.
Koop alleen voor inkomens boven € 50.000
Het betaalbare koopsegment (tot € 225.000) voor wie minstens € 54.000 per jaar verdient is met nul woningen iets schaarser dan in week 1.
Voor wie € 225.000 tot € 350.000 (vereist jaarinkomen € 54.000 tot 74.000) te besteden heeft is het aanbod in de tweede week van 2024 weer iets kleiner dan een week eerder: 142 in plaats van 148 woningen.
De koper met € 350.000 tot € 500.000 (vereist jaarinkomen € 74.000 tot € 100.000) op zak heeft in week twee van 2024 iets meer keus dan in week een: 481 in plaats van 455. Dat is meer dan twee keer het aanbod voor wie minder te besteden heeft.
Met een budget van € 500.000 tot € 1.000.000 (vereist inkomen € 100.000 tot € 200.000) heeft die koper in week twee van 2024 iets minder keus dan een week eerder: 296 in plaats van 305.
Wie meer dan een € 1.000.000 aan een woning kan uitgeven heeft in de tweede week van 2024 ook iets minder te kiezen dan een week eerder: 26 en niet 27. Daarmee heeft deze woningzoeker bijna twee keer zoveel keus als de kandidaat huurder van een sociale huurwoning.
Het aantal woningzoekenden in Almere dat € 1.000.000 of meer te besteden heeft is overigens aanzienlijk lager dan 20.000. Daardoor is de slaagkans van woningzoekenden met een modaal inkomen oneindig veel kleiner.
Almeerse trend: wonen al maar minder betaalbaar
Almere is in 1976 begonnen met voldoende ruimte voor inwoners met een bescheiden inkomen: huurders van betaalbare sociale huurwoningen. Decennialang was meer dan de helft van de woningen in Almere een sociale – en dus betaalbare – woning.
Na het succes van de premiekoopwoningen en de aflossingsvrije hypotheek is dat veranderd. Slechts een kwart van de Almeerse woningvoorraad is tegenwoordig nog sociale huurwoning. In 2023 is de trend in Almere: veel (te) duur aanbod voor wie jaarlijks € 74.000 of meer verdient en veel te weinig voor Almeerders die zich met een inkomen van € 50.000 of minder moeten zien te redden.
In ambities kun je niet wonen
Minister Hugo de Jonge wil dat de woningvoorraad van elke gemeente voor minstens 30 procent uit sociale huur bestaat. Volgens de woonvisie wil het gemeentebestuur de woningvoorraad zo goed mogelijk afstemmen op de woonwensen en mogelijkheden van de inwoners en toekomstige inwoners van Almere. ‘Een stad voor alle Almeerders’ is de titel van paragraaf 2.2 van de woonvisie ‘Thuis in Almere, evenwichtig bouwen aan de toekomst’.
Woonvisie ‘Thuis in Almere’: liberale social engineering
Net als het woningaanbod in heel 2023 maakt ook het aanbod in begin 2024 duidelijk dat het huidige woonbeleid niet heeft gezorgd voor een evenwicht woonbeleid. Door het liberale woonbeleid van de VVD-wethouder is het woningaanbod in Almere volledig uit het lood geslagen. Dat aanbod bestaat voornamelijk uit te dure koop- en huurwoningen. Van betaalbaar aanbod is in feite geen sprake. Door dat (veel te) dure aanbod is Almere onmiskenbaar door de ondergrens van fatsoenlijke volkshuisvesting is gezakt. Met dank aan de liberale versie van social engineering: veel te dure woningen bouwen en slechts mondjesmaat betaalbare echt sociale huur.
