Discriminatie in 2019: meer bedreigingen en geweld…… en heel veel inspirerende gastlessen

Bureau Gelijke Behandeling Flevoland (BGBF) is een onafhankelijke antidiscriminatievoorziening waar inwoners uit de 6 Flevolandse gemeenten een melding kunnen doen van ervaren discriminatie. Vervolgens ontvangen zij hulp en ondersteuning bij de afhandeling van hun klacht. BGBF schrijft elk jaar een uitgebreid jaarverslag waarin we inzicht geven in de ontwikkelingen op het gebied van discriminatie en in onze werkzaamheden van het afgelopen jaar. Het jaarverslag 2019 staat online en kunt u hier vinden. Voor nu alvast wat hoogtepunten en een samenvatting van de discriminatie-incidenten in Flevoland die wij in 2019 hebben geregistreerd.

Discriminatie en klachtbehandeling in 2019

  • Toename in het aantal meldingen van discriminatie op grond van herkomst/huidskleur.
  • Minder meldingen moslimdiscriminatie: is er sprake van gewenning onder moslims en dus afnemende meldingsbereidheid of een daling in het aantal incidenten?
  • De meeste meldingen gaan over vijandige bejegening: is er sprake van een verharding van de samenleving? Of worden alleen de meest ernstige incidenten nog gemeld?
  • Het aantal meldingen van bedreiging is dit jaar verviervoudigd en dat van geweld is verdubbeld.
  • In 2019 worden er nog steeds meldingen gedaan van zwangerschapsdiscriminatie.
  • Ook meer mannen doen dit jaar melding van geslachtsdiscriminatie: wellicht doordat discriminatie van mannen meer in de media is gekomen, door bijvoorbeeld het voorkeursbeleid van TU Eindhoven?
  • Het aantal antisemitische voorvallen is in 2019 meer dan verdubbeld.

Arbeidsmarkt
De Tweede Kamer maakt werk van het bestrijden van arbeidsdiscriminatie. Zo is er voor de aanpak discriminatie op de werkvloer bij de Inspectie een speciaal team ingesteld. Ook is er wetgeving in voorbereiding om de inspectie SZW meer bevoegdheden te geven bij de aanpak Arbeidsmarktdiscriminatie. Er is een campagne gestart waarbij werkgevers geattendeerd worden op de kracht van diversiteit en er is een conceptwetsvoorstel gedaan voor toezicht op discriminatievrije werving en selectie. Nog steeds hard nodig, blijkt ook uit de meldingen van BGBF. Discriminatie op de arbeidsmarkt wordt nog steeds het meest gemeld. Zo ook door deze melder:

“Ik kreeg de indruk dat ik mij, door mijn hoofddoek, meer moest bewijzen dan mijn collega’s. In eerste instantie leek mijn werkgever erg tevreden, maar toen werd mijn inwerkperiode meerdere malen verlengd en ik werd veel meer gecontroleerd dan mijn collega’s die ook werden ingewerkt. Ik moest daarna op zoek naar een andere baan en ben onzeker geworden over mijn functioneren.”
BGBF stuurt een brief naar de werkgever over haar ervaringen en de impact hiervan op melder. In deze brief wordt gevraagd om een gesprek met de directie. Hierbij wordt vermeld dat melder graag dat het bewustzijn van discriminatie en uitsluiting op de werkvloer bij het afdelingshoofd en collega’s wil versterken. In het gesprek dat volgt zegt de werkgever zegt dat een aantal zaken anders aangepakt hadden kunnen worden. Ook is de conclusie dat er te weinig aandacht en bewustzijn is voor het feit dat medewerkers soms gevoelens van discriminatie kunnen ervaren, zonder dat een team zich hiervan bewust is. Het verhaal van melder wordt als leerpunt meegenomen bij overleg tussen leidinggevenden.

Seksuele gerichtheid en geslacht
In 2019 heeft BGBF 39 meldingen geregistreerd van discriminatie op grond van seksuele gerichtheid, het hoogste aantal meldingen dit jaar, na herkomst/kleur en geslacht. Ook in de media en de politiek is er aandacht voor dit onderwerp. Zo meldt minister Bruins van medische zorg in januari dat een vruchtbaarheidsbehandeling (KID) voor alleenstaanden of lesbiennes met een kinderwens alleen vergoed wordt als er een medische noodzaak is. ADV’s sturen na een hoog aantal meldingen een gezamenlijke brief. In april volgt het bericht dat de regeringscoalitie heeft besloten KID voor de genoemde groep te blijven vergoeden. Op 1 januari 2020 treedt een nieuwe regeling in werking; de vergoeding komt nu vanuit een speciale subsidieregeling. Ook in het emancipatiebeleid van de overheid is er specifieke aandacht voor gelijkheid van vrouwen en LHBTI+. Genderongelijkheid op de arbeidsmarkt is nog steeds een zorg, zo ook voor deze melder:

“Tijdens mijn laatste contract werd ik zwanger. door mijn zwangerschap kreeg ik medische problemen en moest ik vaak naar het ziekenhuis. Ik probeerde dit zoveel mogelijk buiten werktijd te doen. Ook moest ik op aanraden van mijn arts minder gaan werken. Mijn leidinggevende geeft uiteindelijk aan dat mijn contract niet meer verlengd zal worden, vanwege mijn functioneren wordt er beweerd. Terwijl ik hiervoor drie keer contractverleningen had gekregen en nog nooit iets heb gehoord over dit slecht functioneren.”
Het detacheringsbureau zegt dat mevrouw recht heeft op zwangerschapverlof en dat ze daarna gaan kijken of ze ergens anders aan de slag kan. Volgens het bureau is het niet duidelijk dat de zwangerschap van mevrouw een rol speelt in de beslissing van het bedrijf. BGBF dient een verzoek tot oordeel in bij het College voor de Rechten van de Mens. Het oordeel volgt in 2020.  

Herkomst/huidskleur
Landelijk zien we dat de figuur Zwarte Piet nog steeds voor veel opschudding zorgt. Zo is een bijeenkomst van KOZP is met geweld verstoord. Almere volgt dit jaar de NTR-richtlijn, waarin alleen roetveegpieten te zien zijn. Ook de racistische spreekkoren bij een voetbalwedstrijd zorgen voor veel ophef en geven het nationale elftal aanleiding om zich uit te spreken tegen racisme. In februari 2020 zal een hernieuwd aanvalsplan om racisme in het voetbal te bestrijden worden gepresenteerd. Zoals elk jaar gaan ook in 2019  de meeste meldingen bij BGBF over racisme of discriminatie op grond van herkomst/huidskleur:

“Mijn zoontje werd niet geloofd toen hij zei dat hij zijn zwemdiploma’s heeft. Hij heeft een donkere huidskleur en moest aan de kant blijven zitten tijdens het klassenuitje naar het zwemparadijs.”
BGBF neemt contact op met het zwembad. De medewerker vertelt dat er twijfel bestond over de zwemvaardigheden van de jongen en de leerkracht wist niet of de jongen diploma’s had. Aan de jongen is gevraagd te laten zien of hij kon watertrappelen en zwemmen. Meerdere zwembadmedewerkers hebben gekeken en ook een leerkracht heeft meegekeken. De twijfel is niet weggenomen. Tegen de jongen is gezegd dat hij alleen in ondiep water mag zwemmen en met drijfmiddelen om. Dit wil de jongen niet en daarom is hij aan de kant gaan zitten. BGBF heeft contact opgenomen met moeder en uitgelegd wat er is gebeurd en met welke reden. De school is geadviseerd om, als er nog eens naar een zwembad wordt gegaan, vooraf diploma’s te checken zodat duidelijk is welke leerlingen kunnen zwemmen.

“Op een dag staat er weer veel rommel voor mijn deur en besluit ik toch mijn buren weer aan te spreken. De reactie van mijn buurvrouw is: ‘Als je aan mijn dingen komt, dan weet je wat er gebeurt. Ik ga het niet weghalen, het is een openbare plek’. ’s Avonds staat de buurvrouw mijn man op te wachten. ik zeg tegen hem dat hij zich niet moet laten provoceren en gewoon naar binnen moet komen. De buurvrouw zegt dan: ‘Idioot. Kom naar beneden, ik ga je afmaken stomme buitenlander. Jullie moeten integreren, Ga terug naar je hut, ga een inburgeringscursus doen.’ Mijn buurman voegt toe: ‘Daar zijn ze te dom voor.’ Ik heb uiteindelijk de politie gebeld. Die is gekomen en zegt dat ze boos waren en dan zo veel dingen zeggen.”
BGBF neemt contact op met de wijkagent. Het betreffende gezin heeft met meer mensen in de wijk problemen blijkt. De wijkagent adviseert buurtbemiddeling. BGBF krijgt het telefoonnummer van de wijkagent en adviseert de vrouw contact op te nemen hem. De melder heeft contact gehad met de wijkagent en ook tegen haar is gezegd dat het om een problematisch gezin gaat dat problemen heeft met iedereen in de buurt. Ook is er toch buurtbemiddeling ingezet. Meerdere buren zitten om de tafel en sindsdien gaat het beter. 

Voor meer informatie bezoek de website

Geschreven door