De sociale status van jongeren op social media speelt een belangrijke rol. De ongeschreven sociale gedragsregels op de verschillende socialmediakanalen zijn daarvoor bepalend. Dat blijkt uit onderzoek van stichting TeamAlert.
De smartphone is niet meer weg te denken uit het leven van jongeren, waarmee zij gedurende de hele dag toegang hebben tot social media. Uit eerder onderzoek blijkt dat jongeren vooral gebruik maken van WhatsApp, Instagram en Snapchat. TeamAlert deed kwalitatief onderzoek om erachter te komen wat de redenen van jongeren zijn om deze kanalen te gebruiken. Daarbij werd gekeken in hoeverre hun gedrag wordt beïnvloed door het dagelijkse socialmediagebruik.
Direct reageren
Uit het onderzoek komt naar voren dat jongeren veel waarde hechten aan zelfpresentatie. Ze willen graag goed op (profiel)foto’s staan, maar ze willen ook een realistische weergave van zichzelf geven, zowel qua uiterlijk als qua beleving. Zelf zeggen de ondervraagde jongeren dat ze Instagram niet gebruiken om ‘het perfecte plaatje’ te tonen, maar toch probeert iedereen er zo mooi mogelijk uit te zien en worden met name leuke momenten gedeeld. Dit laat zien dat jongeren onbewust zoeken naar bevestiging, omdat bevestiging bijdraagt aan hun sociale status.
Deze sociale status, de mate waarin jongeren (online) gewaardeerd worden door anderen, speelt onder jongeren een belangrijke rol op social media. Dat komt ook door de ongeschreven sociale omgangsregels die gelden op de kanalen. Zo hechten jongeren veel waarde aan het zo snel mogelijk reageren op elkaars berichten. Op WhatsApp is het not done om wel een berichtje te lezen en niet meteen te reageren, op Instagram vinden jongeren het belangrijk om elkaar likes te geven en op Snapchat is het in stand houden van streaks belangrijk. Zo houden jongeren controle op elkaar op social media.
FOMO
Onlosmakelijk verbonden met het gebruik van social media onder jongeren is Fear of Missing Out (FOMO), de angst om sociale activiteiten te missen. In het onderzoek geven de ondervraagde jongeren aan veel tijd kwijt te zijn om op de hoogte te blijven van alle nieuwe updates op de socialmediakanalen. Daarnaast vinden ze het vervelend als ze op social media zien dat zij leuke evenementen missen. Jongeren willen dus altijd op de hoogte zijn van wat hun vrienden of leeftijdsgenoten doen. Zelf zien jongeren dit niet als probleem, maar vinden ze dat dit hoort bij het gebruiken van social media.