De meeste Almeerders vinden hergebruik van afval belangrijk, en zien afval scheiden als een onderdeel van het huishouden. Dat concludeert onderzoeksbureau Motivaction, dat een draagvlakpeiling uitvoerde onder inwoners. Het onderzoek werd gedaan omdat in Almere een nieuw afvalinzamelsysteem moet komen.
Bij de keuze voor een nieuw systeem, hebben Almeerders vooral een duidelijke voorkeur als het gaat om de kosten, het betaalsysteem en de manier van inzamelen van papier.
De huidige manier van afvalinzameling in Almere is versnipperd, onduidelijk en verouderd. Dat levert te veel restafval op, en te hoge kosten. Daarom komt er een nieuw afvalinzamelsysteem voor heel Almere. Welk systeem dat moet worden, daar zijn de meningen over verdeeld. Vorig jaar werden verschillende voorstellen besproken in de gemeenteraad. Bewoners van Filmwijk/Sierradenbuurt pleitten ervoor in heel Almere het systeem in te voeren dat wordt getest in hun wijk. De gemeente test daar het pmd+-systeem, waarbij plastic, blik en drinkpakken in een fabriek worden gescheiden van het restafval. Bewoners hoeven dit dan niet zelf te doen. Het college stelde voor om deze proef eerst uit te breiden naar andere wijken, om zo te testen of dit systeem ook in andere delen van de stad en bij grotere hoeveelheden afval goed zou kunnen werken. Bij tegenvallende testresultaten zou dan gekozen worden voor diftar, een systeem waarbij bewoners betalen voor het aantal kilo’s restafval dat zij weggooien.
Wethouder Jan Hoek: “Het is de afgelopen periode heel duidelijk geworden dat er veel verschillende meningen zijn over de keuze voor een nieuw afvalsysteem. Dat is logisch, want iedereen krijgt ermee te maken. En het is goed, want door met elkaar van gedachten te wisselen, kom je vaak samen tot een beter resultaat. Ik heb niet zozeer een voorkeur voor een bepaald systeem. Mij gaat het er vooral om dat minder Almeers afval wordt verbrand, dat meer afval wordt hergebruikt en dat de kosten voor inwoners omlaag gaan.”
Meer onderzoek gedaan
De gesprekken in de gemeenteraad leidden vorig jaar tot de conclusie dat er meer onderzoek nodig is om te kunnen bepalen welk afvalinzamelsysteem het beste bij Almere past. Naast de draagvlakpeiling onder bewoners, werden de ervaringen met verschillende systemen in andere steden, de milieueffecten en de kosten in kaart gebracht. Verder werd in een aantal voor Almere representatieve wijken het restafval en gft geanalyseerd. Op basis van deze onderzoeken heeft het college een nieuw voorstel gemaakt om met de gemeenteraad te bespreken.
Grootste winst: gft
Ten opzichte van vergelijkbare steden doet Almere het goed op het gebied van afval scheiden. In 2019 produceerde de Almeerder gemiddeld 462 kg afval. Van dit afval werd 54% voor hergebruik en recycling aangeboden. 46% werd aangeboden als restafval en verbrand: 34 grof en 177 kilo fijn huishoudelijk afval per persoon per jaar. Maar uit de afvalanalyses blijkt dat in die 177 kilo fijn restafval, slechts 50 kilo écht restafval zit. 80 kilo is gft, 15 kilo papier/karton, 15 kilo plastic, blik en drinkpakken (pmd), 6 kilo glas, 6 kilo textiel en 6 kilo overige grondstoffen.
De grootste winst is dus te behalen met het beter scheiden van gft. Om dit te stimuleren, wordt de duobak vervangen door twee aparte bakken. Uit onderzoek blijkt dat de duobak leidt tot een lage hoeveelheid gescheiden gft dat bovendien vaak vervuild is. Om het totaal aantal bakken te beperken, blijft de papierbak optioneel. Bewoners kunnen er ook voor kiezen om de papierbak, of een of meer andere bakken, te delen met de buren. Het aantal wijkcontainers voor papier wordt waar nodig uitgebreid. Bij hoogbouw komen grondstoffenstraatjes met ondergrondse containers waar bewoners papier, pmd, gft en restafval kwijt kunnen.
Scheiden pmd gaat goed
De hoeveelheid pmd dat in het restafval achterblijft is relatief klein. Dat betekent dat Almeerders dit materiaal goed scheiden. Het is nog maar de vraag, zo blijkt uit onderzoek, of nascheiding van pmd in een fabriek een beter resultaat zal opleveren. Invoering van dit systeem leidt daarnaast tot hogere kosten. Uit het onderzoek onder Almeerders komt geen duidelijke voorkeur naar voren voor zelf scheiden van plastic, blik en drinkpakken (47%) of nascheiding in een fabriek (53%). Almeerders zijn wel heel duidelijk over de kosten (18% is bereid meer te betalen dan het huidige tarief, 82% wil minder betalen), het betaalsysteem (69% wil een vast tarief, 31% een variabel tarief) en over de manier van inzamelen van papier (27% wil een wijkcontainer op afstand, 73% wil een eigen papiercontainer of een wijkcontainer dichtbij de woning).
Nieuw voorstel
Op basis van de recente onderzoeken concludeert het college dat het huidige afvalinzamelsysteem, waarbij bewoners zelf het pmd scheiden, ook in de toekomst het beste bij Almere past. Samen met een aantal verbeteringen op het gebied van service, communicatie en handhaving levert dit systeem Almere het meeste op vergeleken met andere inzamelsystemen: lagere kosten, meer hergebruik en minder Almeers afval dat moet worden verbrand.
