nauwelijks betaalbare woningen dankzij social engineering
“Een stad voor alle Almeerders” beloofde de liberale woonvisie ‘Thuis in Almere’ van VVD-wethouder Lindenbergh in juni 2020. Wie drie en een half jaar later kijkt naar het aanbod ziet dat die belofte niets waard was. In de laatste week van 2023 weer ruim aanbod voor wie € 74.000 of meer verdient en nauwelijks iets te kiezen voor wie tot modaal verdient. WoningNet biedt een het eind van 2023 slechts 9 sociale huurwoningen en 1 ‘midden’huurwoning aan. Op Funda treft de woningzoeker geen woning in de midden huur, 63 dure huurwoningen en 781 koopwoningen van € 350.000 en meer aan.
Woningzoeker
Tienduizenden Almeerders zijn op zoek naar een woning. WoningNet registreert jaarlijks meer dan 20.000 actieve kandidaten voor een betaalbare sociale huurwoning. Hoeveel kandidaten via Funda reageren op het beschikbare aanbod koopwoningen is niet bekend.
Het wekelijkse aanbod van sociale huur en vrije sector huurwoningen van de sociale verhuurders en het aanbod van koop- en huurwoningen op Funda is wel bekend. Een aanbod dat voornamelijk huishoudens met twee keer modaal en meer bedient.
Sociale huur en dure huur
WoningNet biedt aan het eind van 2023 nog 9 sociale huurwoningen aan. Dat aanbod is weer als vanouds mager omdat nieuwbouw ontbreekt. Deze week één midden huurwoning bij WoningNet en geen bij Funda. Ymere biedt een woning aan met een huur van € 999 voor wie minstens € 43.000 verdient. Met een vierkante meter prijs van € 8,26 is die overigens relatief goedkoper dan de sociale huur met prijzen die uiteen lopen van € 10,94 tot € 22,77 per vierkant meter.
Twee sociale huurwoningen krijgen via verloting een nieuwe bewoner. De andere zeven sociale huurwoningen gaan naar kandidaten met de langste wachttijd (inschrijfduur). Drie krijgen een senior als huurder en twee zijn voor bestemd studenten (€ 22,77/m2). De overige twee gaan naar andere woningzoekenden.
Funda
De website van Funda biedt zowel zicht op het aanbod van huurwoningen in de vrije sector als koopwoningen in Almere. Aan het eind van 2023 vindt de woningzoeker op Funda 63 vrije sector huurwoningen. Van de drie woningen met een prijs tot € 1.250 meldt Funda dat die bijna verhuurd zijn. De andere zestig huurwoningen kosten meer dan € 1.250 en maximaal € 2.750 per maand.
Daarnaast 935 koopwoningen, waarvan slechts één betaalbaar voor kopers met een modaal inkomen tot € 40.000. Het aanbod op Funda overtreft dat van WoningNet ruimschoot met een factor 110.
Koop alleen voor inkomens boven € 50.000
Het betaalbare koopsegment (tot € 225.000) voor wie minstens € 54.000 per jaar verdient is met 1 woning weer schaarser dan in week 51.
Voor wie € 225.000 tot € 350.000 (vereist jaarinkomen € 54.000 tot 74.000) te besteden heeft is het aanbod eind 2023 net zo groot als in week 51: 153 woningen.
De koper met € 350.000 tot € 500.000 (vereist jaarinkomen € 74.000 tot € 100.000) op zak heeft eind 2023 iets minder keus dan in week 51: 455 (was in week 51: 461) huizen. Dat is meer dan twee keer het aanbod voor wie minder te besteden heeft.
Met een budget van € 500.000 tot € 1.000.000 (vereist inkomen € 100.000 tot € 200.000) heeft ook die koper eind 2023 weer iets minder keus dan in week 51: 300 (was in week 51: 305).
Wie meer dan een € 1.000.000 aan een woning kan uitgeven heeft eind 2023 evenveel keus als in week 51: 26. Daarmee kan deze woningzoeker uit ruim 2,5 keer zoveel woningen kiezen als de kandidaat huurder van een sociale huurwoning.
Het aantal woningzoekenden in Almere dat € 1.000.000 of meer te besteden heeft is overigens aanzienlijk lager dan 20.000. Daardoor is de slaagkans van woningzoekenden met een modaal inkomen veel kleiner.
Almeerse trend: wonen al maar minder betaalbaar
Almere is in 1976 begonnen met voldoende ruimte voor inwoners met een bescheiden inkomen: huurders van betaalbare sociale huurwoningen. Decennialang was meer dan de helft van de woningen in Almere een sociale – en dus betaalbare – woning.
Na het succes van de premiekoopwoningen en de aflossingsvrije hypotheek is dat veranderd. Slechts een kwart van de Almeerse woningvoorraad is tegenwoordig nog sociale huurwoning. In 2023 is de trend in Almere: veel (te) duur aanbod voor wie jaarlijks € 74.000 of meer verdient en veel te weinig voor Almeerders die zich met een inkomen van € 50.000 of minder moeten zien te redden.
In ambities kun je niet wonen
Minister Hugo de Jonge wil dat de woningvoorraad van elke gemeente voor minstens 30 procent uit sociale huur bestaat. Volgens de woonvisie wil het gemeentebestuur de woningvoorraad zo goed mogelijk afstemmen op de woonwensen en mogelijkheden van de inwoners en toekomstige inwoners van Almere. ‘Een stad voor alle Almeerders’ is de titel van paragraaf 2.2 van de woonvisie ‘Thuis in Almere, evenwichtig bouwen aan de toekomst’.
Woonvisie ‘Thuis in Almere’: liberale social engineering
Het aanbod in 2023 maakt duidelijk dat het huidige woonbeleid niet heeft gezorgd voor een evenwicht woonbeleid. Door het liberale woonbeleid van de VVD is het woningaanbod in Almere volledig uit het lood geslagen. Dat aanbod bestaat voornamelijk uit te dure koop- en huurwoningen. Van betaalbaar aanbod is nauwelijks sprake. Door dat (veel te) dure aanbod is Almere onmiskenbaar door de ondergrens van fatsoenlijke volkshuisvesting is gezakt. Met dank aan de liberale versie van social engineering: veel te dure woningen bouwen en slechts mondjesmaat betaalbare echt sociale huur.
John van der Pauw
