De VVD heeft als grootste politieke stroming sinds maart 2018 de leiding gehad in het politiek bestuur van Almere. In die periode blijkt een beroerde financiële situatie te zijn ontstaan. De gemeente dreigde ‘failliet’ te gaan en de Provincie om in te grijpen. Almere moet de financiën weer op orde krijgen.
Over de manier waarop dat het beste kon ontstond onenigheid. Vervolgens gaf de VVD-fractie de politieke pijp aan Maarten en belandde in de oppositie. Als de grootste fractie in de oppositie heeft de VVD samen met PVV, 50PLUS, Forum voor Democratie en Almere Partij een schaduwakkoord gepresenteerd: een alternatief voor de bezuinigingen die noodzakelijk zijn mede als gevolg van zes jaar politiek VVD-leiderschap.
Volgens het coalitieakkoord uit 2018 zou Almere jaarlijks minstens € 10 miljoen sparen. Het coalitieakkoord uit 2022 meldde dat de gemeente geld zou gaan sparen om in 2026 over een spaarpot van € 60 miljoen te beschikken. Die mooie voornemens zijn gaande de zes jaar kennelijk gesmolten als sneeuw voor de zon.
Het schaduwakkoord meldt dat Almere in 2020 nog een spaarpot van € 175 miljoen had, terwijl de gemeente twee jaar later € 45 miljoen in het rood staat. De manier waarop de coalitie zonder VVD de die problemen wil oplossen is tegen het zere been van de opstellers van het Schaduwakkoord.
De opstellers van het Schaduwakkoord hebben namelijk niets met het principe ‘de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten’. Het Schaduwakkoord zou andere oplossingen bieden. Het akkoord leest als een voortijdige verkiezingsfolder met veel sprookjes, ondoordachte beloftes en weinig harde oplossingen.
De opstellers van het schaduwakkoord willen van de gemeente Almere een kale, kille gemeente maken. Een gemeente waar de overheid zich terugtrekt. De opstellers vinden dat de gemeente alleen nog wettelijke taken moet uitvoeren. Ze denken kennelijk dat Almere veel meer doet dan het nodige.
De aandacht voor schoolgebouwen doet dan vreemd aan. Die gebouwen zouden verouderd en slecht onderhouden zijn. De opstellers van het Schaduwakkoord vinden dat klaarblijkelijk een wettelijke taak. Dat is vreemd, want onderhoud is een verantwoordelijkheid van scholen zelf. Die krijgen daar van de minister geld voor. VVD-minister Sander Dekker liet zelfs weten “dat gemeenten strikt genomen niet verplicht zijn om renovaties te bekostigen (1) ”. Conclusie: de opstellers van het Schaduwakkoord nemen hun uitgangspunt – alleen wettelijke taken – dus niet bijster serieus.
Toen de financiële problemen na zes jaar VVD-leiderschap niet meer te ontkennen waren, is de VVD uit de coalitie gestapt. De VVD kreeg namelijk pukkeltjes van de mogelijkheid dat de sterkste Almeerse schouders iets meer zouden bijdragen aan het verbeteren van de financiën van Almere.
Het Schaduwakkoord borduurt daar op voort. VVD, PVV, 50PLUS, FvD en Almere Partij hebben een andere doelgroep gevonden die wel een bijdrage mag leveren: de Almeerders die geen belasting kunnen betalen. Almeerders die aan het eind van elke maand geen geld meer hebben om te kunnen eten moeten van deze partijen € 50 betalen als ze om kwijtschelding komen vragen.
De nieuwe coalitie wil die Almeerders juist automatisch kwijtschelding verlenen. En dat bespaart aan ambtelijke capaciteit € 400.000. De opstellers van het Schaduwakkoord willen juist € 332.500 innen van de Almeerders met de minst sterke schouders. En in plaats daarvan willen VVD, PVV, 50PLUS, FvD en Almere Partij de eigenaren van de villa’s in Overgooi niet maandelijks € 10 meer in rekening brengen. Politiek is keuzes maken. Welke keuzes de coalitie maakt en welke de keuze is van een groot deel van de oppositie is nu duidelijk.
(1) Binnenlands Bestuur 30 augustus 2024, p. 21.
John van der Pauw
