Op 22 juni 2023 heeft de Almeerse gemeenteraad een volgende stap gezet op weg naar contractbreuk met de rijksoverheid. Waar het rijk al het grootste deel van de 1 miljard euro voor Almere geleverd heeft, lijkt Almere het bouwen van 60.000 tot 2030 niet meer serieus te nemen.
Op 29 januari 2010 hebben de rijksoverheid, provincie Flevoland en de gemeente Almere in de Kunstlinie het Integraal Afsprakenkader Almere (IAK)[1] ondertekend. Met dat IAK heeft Almere afgesproken om in 20 jaar tijd 60.000 woningen in Almere te bouwen. “We bouwen niet voor de leegstand. De vraag bepaalt altijd of er gebouwd wordt. Eén voorwaarde blijft echter onveranderd overeind: de bereikbaarheid van Almere moet gegarandeerd zijn.”
Ondertussen heeft de rijksoverheid de A6 verdubbeld en rijden er meer treinen van en naar Almere, terwijl Almere jaarlijks gemiddeld € 10.000.000 uit het Fonds Verstedelijking Almere heeft gebruikt voor het versterken van de sociale en culturele structuur van Almere.
In ruil voor dat miljard van het rijk heeft Almere afgesproken om in twintig jaar tijd 60.000 nieuwe woningen te bouwen. Volgens dat bestuurlijke contract zullen daarom aan de westzijde van Almere (Pampus en omgeving) ongeveer 35.000 woningen verschijnen. Almere heeft zich verplicht om jaarlijks gemiddeld zo’n 3.000 woningen te bouwen. Die 3.000 heeft Almere sinds 2010 nog nooit gehaald. Van 2011 tot en met 2023 heeft Almere maar 16.646 woningen aan de voorraad toegevoegd. Dat is gemiddeld nog geen 1.300 per jaar.
In 2020 heeft de Almeerse gemeenteraad de contractbreuk geformaliseerd met de woonvisie ‘Thuis in Almere’[2]. Van 2020 tot 2030 zou Almere slechts 24.500 woningen bijbouwen. 5.500 woningen minder dan volgens het IAK-contract met het rijk nodig zou zijn. En dat terwijl Almere volgens die afspraken op dat moment al ruim 3.000 woningen te weinig gebouwd had.
Op 20 juli 2023 heeft de gemeenteraad een volgende stap gezet op weg naar contractbreuk. Dat is gebeurd naar aanleiding van ‘leidende principes voor de gebiedsontwikkeling van Almere Pampus’. Burgemeester en wethouder wilden keurig rekening houden met 25.000 tot 35.000 woningen in Almere Pampus. Dat klopte keurig met de IAK-afspraken die Almere met het rijk heeft gemaakt.
Met een motie heeft de Almeerse gemeenteraad vastgesteld dat er misschien maar 15.000 woningen gebouwd zullen worden in Almere Pampus. Dat zijn zo’n 20.000 woningen minder dan met het rijk afgesproken. Zo stevent Almere af op een verdergaande contractbreuk met het rijk. De toekomst zal leren of het rijk Almere bestuurlijk in gebreke zal stellen. Of Almere dan nog in staat is om het verzuim te zuiveren? Dat zal de toekomst leren.
[1] https://www.commissiemer.nl/docs/mer/p25/p2518/2518-023afsprakenkader.pdf
[2] https://www.almere.nl/fileadmin/files/almere/bestuur/beleidsstukken/Beleidsnota_s/200710_19c_BL_Woonvisie_Thuis_in_Almere_2020-2030_WOONVISIE.pdf
