Sinds ik in de politiek verzeild ben geraakt, heb ik een abonnement op het blad Binnenlands Bestuur. Daar staat veel in waarvan het nuttig is om te weten naast alle andere dingen waarvan het nuttig is om te weten, vanwege alles wat je moét weten. Dus een mens leest wat af in de gemeentelijke politiek. Maar ‘BB’ is een goed hulpmiddel.
Afgelopen week publiceerde het blad dat de gemeente Amsterdam, u weet wel, gaat bestuderen hoe men ‘activistische ambtenaren’ meer ter wille kan zijn. Die vinden namelijk dat ze in verzet mogen komen tegen de eigen werkgever als die iets naar hun mening niet doet. Of te weinig. Of te langzaam.
En dan betreft het hier het klimaatbeleid van Amsterdam. Dat gaat ze niet ver genoeg.
“Actie! Ten strijde! Willen we naar de Dam, dan gáán we naar de Dam! En we geven gewoon onszelf wel een vergunning.”
De directie heeft direct het hoofd begripvol gebogen. Krijgen deze ambtenaren last van hun geweten, dan moet daar rekening mee worden gehouden. Sterker, alle Amsterdamse ambtenaren mogen tien procent van hun werktijd aan dat klimaat besteden. Ook als je op de afdeling Bijstand of bij de Dienst Financien doende bent. Geen idee hoe men dat dan invult, maar het klinkt zo goed…
Voor andere gewetensbezwaarde ambtenaren geldt dat kennelijk niet. Wie moeite heeft met het wrakke woningbeleid, met de gebrekkige hulp aan toeslagenouders, met de vraag waar die uit huis geplaatste kinderen gebleven zijn, die mag de trom niet roeren, zich nergens aan vastplakken in diensturen, daar geen tiende van de werktijd aan besteden.
Sterker nog, zo’n klokkenluider wordt doorgaans zodanig ‘bewerkt’ dat die uiteindelijk een functie elders gaat zoeken…
Nee, dit activisme betreft één bepaald doel, één bepaalde agenda. Want ja, als de wereld vergaat, als Amsterdam onderloopt of juist opdroogt, als Ajax door de opwarming van de aarde slechts de derde plaats bereikt, dan wijkt alles, dan mag alles, dan is actie natuurlijk een plicht. Zo’n bijstandsmoeder wacht maar even; ze doen het immers ook voor haar…
Mag de vuilnisman dan tien procent van het huisvuil laten staan? De brandweer tien procent minder water verbruiken? De trambestuurder een paar haltes overslaan? Ik chargeer, dat weet ik, maar ik houd mijn hart vast.
Want deze week kende Amsterdam een verkeersinfarct. De gemeente had namelijk de Weesperstraat afgesloten. En dat blijft zo tot 23 juli. Zes weken afsluiting, omleiding, doorleiding. En niet omdat het noodzaak is.
‘Deze ingrijpende maatregel is een proef,’ schreef het Amsterdamse stadsbestuur. ‘We onderzoeken wat de effecten zijn op de veiligheid, de leefbaarheid en het verkeer.’
De omwonenden hadden hierom gesmeekt, aldus de gemeentelijke woordvoerder tijdens een met tien procent van de gebruikelijke tijd ingekorte persconferentie.
De evidente gevolgen waren verstoppingen en opstoppingen elders; mensen te laat, leveranciers te laat, hevige onvrede. Want dit infarct kent namelijk geen by-pass, zo bleek. Andere toegangswegen konden de overbelasting niet aan.
En nou kun je me veel vertellen, maar ik mag toch een bezem opvreten als die maatregel niks met die activistische ambtenaren van doen heeft. Ze hebben tien procent van hun tijd besteed aan het redden van de wereld en dit is het resultaat.
Dat het angstvallig toevallig in het verlengde ligt van de reeds lang gekoesterde wens van Femke H. om de grachtengordel autoloos te krijgen, had er écht niets mee van doen.
Onderaan het persbericht stond nog één zinnetje.
‘Tussen 23.00 en 6.00 uur is de straat open.’
Dat lijkt me een goede vingerwijzing voor alle andere Amsterdammers met een claxon. Want ook die hebben het recht om activistisch te zijn.