Om een kind uit huis te halen, om het als overheid aan de ouderlijke macht te onttrekken, moet er wel heel wat aan de hand zijn.
Er zijn heel wat wetten, regels en richtlijnen die nagevolgd moeten worden alvorens Jeugdzorg bij iemand binnen mag treden, een kind mag pakken en het meenemen. Voorzover mij bekend mag dat pas na een rechterlijke beslissing en voordat een rechter die neemt, dient die uitspraak toch zeer goed onderbouwd te worden.
Hoe onderbouw je zoiets en wie doet dat? Nou, als Bureau Jeugdzorg meent dat ouders niet in staat zijn om voor hun kinderen te zorgen, meldt ze dat bij de Raad voor de Kinderbescherming. En die kan dan bij de rechter een ‘ontheffing van het ouderlijk gezag’ aanvragen. Maar als ouders echt een gevaar vormen voor hun kind, kan dat ook een ‘onttrekking uit de ouderlijke macht’ zijn. Het klinkt hetzelfde maar het laatste is nog heftiger dan het eerste.
Het eerste ken ik. Ik heb het aan den lijve ondervonden, zoals dat heet. Letterlijk. Uit een gewelddadige thuissituatie tijdelijk in een kindertehuis geplaatst. Van het ene moment op het andere in een groot herenhuis met hoge plafonds, tussen tientallen andere lotgenootjes. De eerste nacht, ik was vier jaar, lag ik volslagen verward en eenzaam op een slaapzaal in een kinderbed met hoge hekken. Huilend. Ik herinner me het geluid van een deur die openging en een zaklamp die op me af kwam. Ik kreeg een klap van een vlakke hand in mijn gezicht en een mannenstem zei: ‘Zo, nu is het stil.’ Ik heb niet meer gehuild, al die maanden niet.
De afgelopen jaren hoorde ik steeds vaker dat ik er nog goed afgekomen ben destijds. Inmiddels kunnen de kinderen van toen een kleine schadevergoeding krijgen. Want er is bewijs gekomen van decennia lange intimidatie, van lijfstraffen, psychische dwang en seksueel misbruik. Daar waar kinderen juist geacht werden veilig te zijn voor zulke bedreigingen, de reden waarom ze daar waren.
In Almere zijn 45 kinderen de afgelopen jaren weggenomen bij hun ouders. Ouders die het slachtoffer waren van de toeslagenaffaire. Die door de Belastingdienst als fraudeur werden aangemerkt, die op een ‘zwarte’ lijst waren gezet na selectie op hun achternaam, hun huidskleur, een dubbele nationaliteit.
Weggenomen door medewerkers van Jeugdzorg na een procedure via de Raad van de Kinderbescherming. Er heeft zich een rechter over gebogen. En geen van die instanties heeft ooit gemerkt dat er iets niet klopte, natuurlijk. Dat de fysieke, financiële en geestelijke ondergang van die ouders een gemeenschappelijke oorzaak had.
‘Ook wij hebben als gemeente te gemakkelijk aangenomen dat de beschuldigingen jegens deze mensen juist waren, dat die lijst klopte.’ Zoiets of woorden van gelijke strekking sprak de gemeente Almere recent uit over haar eigen handelen.
Almere was wel zo ‘sportief’ om de ouders financieel bij te staan nadat het rapport ‘Ongekend Onrecht’ was verschenen en dat siert haar, want er zijn gemeenten die zelfs nog deurwaarders op hun inwoners afsturen. Maar de ruim tweeduizend gezinnen in Almere hebben het nog steeds loodzwaar. Hoe kán dat? En vooral die vijfenveertig kinderen, hè? Zijn die al bij hun moeder terug? Sommigen zijn al jaren geleden weggehaald. Worden die geholpen, bijgestaan door traumatologen?
Want ik weet dat dat erg belangrijk is. Toen ik terug mocht, in 1964, was er namelijk geen hulp voor zulke kindertjes als ik. Ik dank mijn redding aan de mensen in mijn directe omgeving die me erdoor sleepten. Daarom sta ik erop dat deze kinderen, die werkelijk helemaal nergens schuld aan hebben en die absoluut niets te verwijten valt, geholpen worden.
Direct! En dan niet ‘ruimhartig’ maar volledig! En nee, niet met een sinterklaascadeau of een kerstpakket. Dat mag best en verzacht iets en is heel lief en medelevend, maar de overheid en dus ook de Almeerse, die inderdaad ‘iets te makkelijk’ dacht dat het allemaal wel zou kloppen, is aan zet en wacht daar nu al veel te lang mee.
Er zijn 1.115 Nederlandse kinderen door de toeslagenaffaire van huis en hun ouders weggenomen, waarvan 65 in Flevoland en daarvan 45 in Almere.
Zijn ze inmiddels weer thuis, gemeente Almere? Als er nog een thuis is?