Het is al heel wat jaren geleden dat ik gedurende korte tijd lid was van het Nederlandse Genootschap van Misdaadauteurs. Ten koste van een bescheiden contributie zat ik in een Amsterdams vergaderzaaltje temidden van grootheden als Charles den Tex, Tomas Ross en, toen net opkomend, Saskia Noort.
Ik moest er vandaag even aan denken. En aan mijn reden om eruit te stappen.
Want in dat zaaltje deed toenmalig voorzitter van het genootschap Rinus Ferdinandusse, ooit hoofdredacteur van Vrij Nederland, ons een verbijsterend voorstel.
‘In Engeland is dat decennia lang al gemeengoed onder de misdaadauteurs,’ hield hij ons voor. ‘We maken met elkaar een paar duidelijke afspraken. En de belangrijkste is dat het altijd goed afloopt. Het recht moet altijd zegevieren aan het eind van een boek.’
Ik hoef u niet te zeggen dat zijn voorstel de handen niet echt op elkaar kreeg. Ik herinner me nog dat we elkaar wat glazig aan zaten te staren, dat toen dertigtal vrije geesten met weinig meer dan moord en doodslag in gedachten.
Maar een uurtje later, aan de bar van De Balie, was de kritiek niet van de lucht. Het was een belachelijk idee, was het algemeen bevinden. Want het loopt af zoals het nu eenmaal doet en dat is niet altijd zoals de lezer zou willen.
‘Ik laat toch niet door een ander bepalen hoe mijn boek afloopt?’ ‘Hoezo zegeviert het recht altijd? Dat is helemaal niet waar!’
Naarmate de avond vorderde en er meer wijsheid in de kan verdween, besloot ik dat dit niet ‘my cup of thea’ was en de volgende dag heb ik opgezegd.
Ik moest er vanochtend aan terugdenken toen ik las dat een aantal boeken van Agatha Christie door ‘sensitivity readers’ onder handen is genomen. Net als eerder Ian Fleming en Roald Dahl.
Inderdaad, Agatha, die eigenlijk Miller heette en zesenzestig detectives schreef, plus tientallen andere werken.
De bedenkster van de in en in keurige miss Marple en de onkreukbare Hercules Poirot. En die dus had afgesproken dat het altijd goed afliep, dat het recht altijd zou zegevieren. En zich daaraan hield.
Arme Agatha. Hoe keurig ze ook was, hoe correct ze zich ook aan de afspraak hield, het blijkt niet genoeg te zijn geweest. Ook zij blijkt dus, wederom in alle stilte, ten prooi te zijn gevallen aan de geschiedsvervalsers en de verkrachters van het auteursrecht. Ook haar werk is dus door de fascistische woke-politie van het Ministerie van Waarheid in alle stilte ‘gecorrigeerd’.
Die club die het geen enkel probleem vindt om kinderen van een jaar of acht boekjes vol verhaaltjes voor te schotelen over hoe lekker fellatio wel niet is. En dan wel in heel andere benamingen. De meest beschaafde misdaadschrijfster van allen, Agatha, dient echter ‘aangepast’…
Maar wat valt een beetje misdaadauteur op aan dit alles? Wat zien we op de plaats delict, wat maken we op uit de modus operandi? Elementary thinking, my dear Watson…
Dahl, Fleming, Christie… Ze zijn alle drie dood! Al een tijdje ook. De woke-politie richt haar pijlen slechts op hen die zich niet meer kunnen verweren. Want bij nog levende schrijvers, vooral de succesvolle, durft men het duidelijk niet. Ik raad het ze ook ten sterkste af. J.K. Rowling kan zich wel een advocaatje of twee veroorloven.
‘Sensitivity readers’ zijn lieden die doen waar George Orwell ons al voor waarschuwde in zijn boek ‘1984’. Ze passen de waarheid naar believen aan. Hier een woordje weg, daar een zinnetje erbij. En ze doen dat zoals echte misdadigers te werk gaan.
In stilte. Zonder sporen achter te laten. Anoniem. Ze hebben geen naam en dat willen ze zo houden. Hun schuilnaam suggereert dat men het misdrijf uit compassie pleegt, de wereld wil verbeteren.
Onomwonden hun identiteit onthullen doet men echter niet en ook de betreffende uitgeverijen zetten nergens reclameborden over de ‘niet langer kwetsende hervernieuwde druk’ in de etalage.
Censuur-schurken en hun handlangers steken het liefst het mes in de rug van weerloze, reeds dode slachtoffers en verstoppen het lijk op de planken van boekwinkels zonder dat iemand het merkt.
Maar dan hebben ze buiten de waard gerekend. Want Agatha Christie was de meesteres van de ‘who dunnit’. Steevast bracht ze alle verdachten bijeen in een kamer en elimineerde de ene na de andere. Fileerde het bewijs tot het evident was wie het had gedaan.
Was het doctor Winslow met de kandelaar in de bibliotheek?
Ik denk dat het tijd wordt dat de misdaadschrijvers van deze wereld, indachtig maar ook ter ere van Agatha, hun fantasie maar eens moesten omzetten in realiteit. Want ook van haar boeken blijf je af.
Waar vinden we de dader? Wie heeft zijn of haar DNA achtergelaten in Agatha’s werken? En wie hielp de schurk bij de daad? Wie keek toe en deed niets? Uitgeverij The House of Books? Overamstel Uitgevers? Nou?
Ton Theunis is fractie assistent van APOPA
Krijgt Rinus Ferdinandusse toch nog gelijk. Het recht moet altijd zegevieren…
