Aanvalsplan… | Column Ton Theunis

Eens zien of ik het snap…

Stel, ik ben een woningcorporatie. Bij wijze van spreken, bedoel ik. Ik weet dat er vijf-en-twintig-duizend(!) mensen op een wachtlijst staan die inmiddels al een jaar of vijftien lang is. En ik moet woningen bouwen om die mensen te huisvesten. En er is nóg een lijst; van nóg urgentere mensen. Die mogen, nee, die moéten voor. Vrijwel al die mensen hebben een laag inkomen. En ik heb geen huizen over; ik moet ze dus bouwen.

Maar de gemeentelijke grond is te duur, de kosten van sociale woningbouw inmiddels ook heel hoog.

Of stel: ik ben een projectontwikkelaar. Ik wil woningen bouwen en verkopen. Met winst, uiteraard. Omdat de gemeentelijke grond zo duur is en de bouwkosten zo hoog, zet ik alleen nog maar in op middeldure en dure koopwoningen. En wat ik niet verkoop, ga ik verhuren. Aan expats, aan mensen die het kunnen betalen.

Ja, ik weet wel dat er een enorme woningnood is, maar er moet winst gemaakt worden, toch? Anders gaat niemand meer investeren dus ga ik niet bouwen…

Almeerse grond is dure grond. En ze is vastgelegd. Staat op de balans. Voor relatief goedkope, sociale huurwoningen blijkt die grond veel te duur. Een vriend van mij betaalde recent € 900,- per vierkante meter in Nobelhorst.

Voor mensen met een minimum tot laag inkomen, voor startende jongeren, on-be-taal-baar!

Gelukkig helpt ons stadsbestuur ze nu. Met een idee. Sterker nog: met een heus aanvalsplan!

Dat luidt: als jij, woningcorporatie, geen sociale huurwoningen kunt bouwen, dan kijken we gewoon naar jou, projectontwikkelaar, met je ‘middeldure’ koopwoningen. Als jij die gewoon verhuurt als sociale huurwoningen. Dan kunnen mensen met een laag inkomen tóch een huis huren. Toch?

En na een paar jaar worden die woningen door ons, de gemeente, gewoon weer ‘middelduur’ verklaard en mag jij, projectontwikkelaar, ze verkopen. En dan krijgen die eerdere huurders het eerste recht op koop…

De coalitiepartijen hebben een motie ingediend waarin ze het college ‘opdragen om hun plan te onderzoeken op haalbaarheid’.

Serieus. Dus dit is ‘het aanvalsplan tegen de woningnood’ van de partijen die in de gemeente de coalitie vormen?

Jarenlang de woningnood links laten liggen, de ellende ongekend laten oplopen en dít is dan de oplossing? 

Woningcorporaties moeten grond dus zo duur inkopen dat, in combinatie met veel hogere bouwkosten, sociale bouw niet rendeert. Die kúnnen daardoor niet meer bouwen zonder verliezen.

Het stadsbestuur heeft als oplossing bedacht dat projectontwikkelaars dan maar hun duurdere woningen moeten bouwen om die te goedkoop te gaan verhuren in verhouding tot de kosten. Dat heet dus: verliesgevend. Dat heet dus: anderen laten opdraaien voor jou falende beleid. Hoe krijg ik een ander aan de bedelstaf? En dat gaan die projectontwikkelaars doen? Is het ze gevraagd? Zijn er al afspraken?

Dit stadsbestuur kan de gedane beloftes over de Floriadewijk Hortus niet eens waarmaken omdat ze de afspraken met Weerwater CV ‘anders interpreteert’ dan de bouwer.

En stel dát ze het zouden doen? Dan mogen de sociale huurders die woning na ‘een tijd’ kopen. Na hoeveel tijd? Een jaar? Tien? Twintig?

Een middeldure woning. Van je bijstandsuitkering? Van je minimumloon? Weleens bij een hypotheekverstrekker geweest, de laatste jaren, collegepartijen? Kopen zal velen dus gewoon niet lukken. Die moeten er dan weer uit, toch? En waar moeten die mensen dan gaan wonen?

Ondertussen zal de enkele projectontwikkelaar die in dit onzalige idee trapte dan ongetwijfeld failliet zijn en wat doet de opkoper dan met de inwoners?

Jarenlang een bende maken van de sociale woningbouw. Oostindisch doof blijven voor je bevolking, voor de corporaties. Dan ontdekken dat het water niet tot je kruis maar aan je lippen staat. Lapmiddelen, pleisters plakken, noodsprongen.

Honderd woningen hier en honderd daar blijken het probleem het niet op te lossen. Alles moeten toewijzen aan statushouders, extreem urgenten en zo vermorzelt het beetje begrip dat er nog is bij die al jaren wachtenden zonder vooruitzicht.

De corporaties kwamen een half jaar geleden zelf met een écht gezamenlijk plan om tweeduizend(!) betaalbare huizen ineens neer te zetten en snel. Nooit meer iets van gehoord, college…

Het beleid van de Almeerse VVD en het Grondbedrijf was, is en blijft de oorzaak.

Gechargeerd geschreven: men wil geen wijken vol armoedzaaiers. Geen ghetto’s als in New York, achterstandswijken als in Den Haag en geen banlieus als in Parijs.

Dat in onze stad, realiteit, ook veel mensen zijn die een laag inkomen hebben en toch echt ergens moeten wonen, mag dat die papieren planologie kennelijk niet verstoren.

Dat de gemeente de plicht heeft om ook hen te helpen, verdween lang geleden al naar de achtergrond. Dat dat kan, is al bewezen. Stedenwijk, Almere Buiten is géén ghetto!

De grond goedkoper maken, is de oplossing. Maar dat kan de Almeerse financiële balans, zo zwaar getroffen door Floriadeverliezen, rioolbuisschandalen, wankele bruggen en lekkende schoolgebouwen, namelijk niet verdragen.

Ton Theunis is schrijver, columnist en fractie assistent van APOPA

Geschreven door