VVD, D66, GroenLinks, ChristenUnie en PvdA reageerden met ‘grote verbazing, boos en onthutst’ op de 15 mln extra die de Floriade BV voor de #floriade vroeg, het voorstel is nu 12,3 mln maar de nieuwe directie zegt dat het daar niet bij zal blijven, dus enkele mln meer is de minimumvariant nu het veiligheids & mobiliteitsplan nog steeds niet af is en in al zijn gevolgen dus nog niet financieel doorgerekend.
De ‘verbazing en boosheid’ van de genoemde partijen kunt u met een dikke korrel zout lezen. Tijdens de formatie 2018 ging er veel mis maar dit is wel één van de ergste blunders. Lees en huiver.
Alleen ambtenaren mochten bij de onderhandelaars met hun beelden en boodschappen aanschuiven. Zittende bestuurders inclusief zelfs de burgemeester waren van dit proces uitgesloten. Nog nooit zo meegemaakt maar in Almere gaat de dingen wel vaker anders. Zittende bestuurders, inclusief de burgemeester mochten hun toch maar gekleurde verhalen en waarschuwingen niet ter overweging meegeven, zo was de gedeelde opvatting van allemaal nieuwe onderhandelaars zonder ervaring. Politieke ervaring was een last, geen deugd.
De gemeentelijke projectdirecteur Floriade (dus niet de Floriade BV) benutte dit moment om vanuit zijn verantwoordelijkheid enkele ernstige waarschuwingen af te geven nu door de verkiezingsuitslag alle partijen aan de onderhandelingstafel de Floriade wilden laten doorgaan. De flinke korting in het Masterplan in juni 2015 op het totaalbudget en met name de korting van miljoenen op de inrichtingskosten blijkt pennywise poundfoolish. Vanuit de druk om te besluiten verklaarbaar, maar die verlaging was vooral politiek ingegeven voor het besluit maar niet gemotiveerd door wat nodig is voor de uitvoeringsfase. Een gebruikelijk mechanisme bij grote projecten, zo leert de literatuur hierover. Het adviesbureau AT OSBORNE adviseerde de inrichtingskosten door te lichten bij de midtermreview, maar in de midtermreview door ANDERSSON ELFFERS FELIX (AEF) 2e helft 2018 kreeg het vervolgens helemaal geen aandacht meer, want door fors meer woningen rond de Floriade te bouwen zouden de overschrijdingen toch wel terugverdiend worden. Probleem ‘opgelost’. Een tweede kostenvreter was het veiligheidsplan & mobilteitsplan waar in het Masterplan niet goed over was nagedacht. Het woord veiligheid kwam er nauwelijks in voor en er was slechts 0,5 mln voor het maken van een plan gereserveerd Het plan dat dus nog steeds niet af is.
In zo’n formatiegesprek komt het dan natuurlijk ook tot de hamvraag hoeveel moet er nog bij? Met enkele andere financiële bijstellingen en geschatte tegenvallende sponsoropbrengsten, was ruwweg een extra bijdrage tussen 15-20 mln nodig. Let wel nog voor de coronacrisis. Dat was even slikken aan tafel, zelfs de fel rood gestifte lippen van de trekker van de formatie Hilde van Garderen trokken bleek weg, maar in plaats van deze boodschap een plek in het coalitieakkoord te geven en recht op de shit af te gaan, doken de onderhandelaars met hun hoofd het zand in. Deze boodschap kwam niet uit omdat de coalitie de koek voor nieuwe wensen al met veel moeite verdeeld had en politici geven liever geld uit dan bezuinigen. Het zijn net gewone mensen. De harde boodschap over de Floriade werd vervolgens in deze verhullende woorden in het programma geschreven: “De dynamiek van een groot project als de Floriade brengt met zich mee dat waar nodig flexibel wordt ingespeeld op mogelijke kansen en risico’s”. Wie bedenkt zo’n zin en welk normaal mens kan zo’n zin echt doorgronden? Het was niet bepaald de slechtnieuws-boodschap aan de stad die nodig was. Ook in de begroting werd geen cent extra voor de Floriade opgenomen alsof rimpelloos de opening al aanstaande was.
Drie van de hoofdrolspelers van de grote partijen zijn alweer van het politieke toneel verdwenen. Martine van Bemmel fractievoorzitter van D66, de fanatiekste ‘alles moet nieuw, we gaan het helemaal anders doen’-aanhanger, en VVD wethouder Hilde van Garderen als medeonderhandelaar zitten nog in hun verkozen stoelen en zijn opmerkelijk stil over de gevraagde extra bijdrage. Want door de zandkorrels in hun oren heen herinneren zij zich de waarschuwing en de boodschap die tijdens de formatie 2018 al is afgegeven.
Hoe weet ik dit alles vraagt u zich logisch af, als de deur voor zittende bestuurders met 3 sloten vergrendeld was? Heel simpel, ambtenaren en bestuurders praten met elkaar en bereiden zich altijd voor op een bestuursformatie of ze nu aan tafel mogen of niet. Ze spiegelen elkaars beelden om het scherper te krijgen. Het beeld van waar de zwakke plekken financieel zaten kwam grotendeels overeen, bij de financiële inschatting neigde ik naar de onderkant van de bandbreedte, dus 15 mln en de ambtenaren neigden meer richting 20 mln. Maar dat er flink meer geld bij moest was in de formatie 2018 al knip en klaar. Een extra bedrag dat met meer woningbouw in de stad (dus niet rond de Floriade) prima te financieren zou zijn zonder dat het ten koste gaat van Almeerse voorzieningen zoals nu het geval is met zelfs teruglopende woningbouwproductie. Met meer woningbouw is in de vorige bestuursperiode zelfs 200 mln in het grondbedrijf gesaneerd.
Van de ‘theedrinkende’ Job Cohen heb ik geleerd: ga recht op de shit af, want als je je hoofd in het zand steekt is de shit en de stank niet weg. Sterker nog, het wordt alleen maar erger. Maar dat leer je pas door ervaring, tja.
Als ervaring een last is betaalt iemand de prijs.Almere verdient beter!
